عضو هیأت علمی بخش علوم قرآن و فقه دانشکده الهیات دانشگاه شیراز عنوان کرد:
آموزه‌های تربیتی و روان‌شناختی امام علی علیه‌السلام
عضو هیأت علمی دانشگاه شیراز گفت: آموزه‌ها و سیره علوی برای انسان عصر مدرنیته نه‌تنها جذابیت بلکه ضرورت داشته و گریزی از فهم و تطبیق حداکثری آنها در رفع و دفع چالش‌های فردی و اجتماعی آنها نیست.
حمید ایماندار در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «شیرازه»، عنوان کرد: آموزه‌ها و سیره علوی برای انسان عصر مدرنیته نه‌تنها جذابیت بلکه ضرورت داشته و گریزی از فهم و تطبیق حداکثری آنها در رفع و دفع چالش‌های فردی و اجتماعی آنها نیست گو اینکه انسان امروز در مقولات وجودی چون معنای زندگی؛ فلسفه حیات و مواجهه با رنج‌ها و توجیه آنها پر مسأله ترین دوره خود را طی می‌کند.
وی ادامه داد: در این مجال اندک به نمونه‌هایی از چنین آموزه‌های ناب و حیات‌بخشی در کلام امام علی علیه‌السلام اشاره می‌کنیم.
«الکیّس من کان غافلا عن غیره و لنفسه کثیر التّقاضی»
انسان هوشمند پیگیر تفحص درونی خود و از پی‌جویی وضعیت دیگران غافل است.
عضو هیأت علمی دانشگاه شیراز گفت: سبک زندگی عصر امروز برون‌گرایی را بدون تأکید بر درون‌گرایی کارگشا و خودآگاهی تجویز می‌کند و گاه به همین عنوان اطرافیان را واجد رفتارهای سمی معرفی نموده و بار خودسازی و خویشتن‌داری و دگرخواهی به‌جای خودخواهی را از انسان سلب می‌کند.
ایماندار گفت: ظرفیت ما در احسان و خدمت به خلق اولاً محدود است ثانیاً همین ظرفیت باید درست و بجا هزینه شود و به تعبیری با هزینه‌کرد غلط به احسانمان ظلم نکنیم.
کنترل واقعی و ایده‌آل خشم میراندن کینه‌هاست.
وی عنوان کرد: نگاه دین به انسان کلان‌نگر و سطح بالاست و اساس بعثت انبیا متذکر شدن این ظرفیت عظیم وجودی در انسان است؛ از دین‌دار فراتر از کنترل خشم میراندن و حذف کینه‌ها و دلگیری‌ها متوقع است که مشخصاً نیاز به سعه وجودی و شرح صدر بیشتری دارد.
مدرس علوم قرآن و فقه با اشاره به حدیث «اکظم الغیظ تزدد حلما»، از امیرالمومنین گفت: حدومرز داشتن برای دوستی و تعامل اجتماعی از مولفه‌های سلامت روانی است کسی که صرفاً در پی استفاده از مزایای تعامل است و بار زندگی خود را بر دیگران تحمیل می‌کند نمی‌تواند عنصر مطلوبی برای جامعه تلقی گردد.
ایماندار ادامه داد: اساس تاب‌آوری و بردباری تمرین و عادت‌سازی است برای اینکه در روابط خودمان خویشتن‌دار و حلیم باشیم از عادت‌دادن خود به کارهای آسان‌تر آغاز کنیم امام می‌فرمایند برای بردبار و خویشتن‌دار شدن از کنترل خشم خود آغاز کن.
وی افزود: در فرایند تربیت در معدود مواردی سرزنش و نهیب کارآمد و چه‌بسا ضروری است امام می‌فرمایند برخی ظرفیت تربیت‌پذیری و اصلاح با عطوفت و نرم‌خویی ندارند که در این مواضع اندکی نهیب کارگشاست.
عضو هیأت علمی بخش علوم قرآن و فقه عنوان کرد: امام علی علیه‌السلام می‌فرماید: «اذا کانَ الرِّفْقُ خُرْقاً، کانَ الْخُرْقُ رِفْقاً. حدیث»، یعنی جایی که مدارا درشتی به حساب آید، به جای مدارا درشتی باید نمود. در عین پایبندی به مؤلفه‌ها و خط قرمزهای شخصی؛ اجتناب از رفتارهای خودخواهانه و همراهی با جماعت یک توصیه مهم در ایمن ماندن از آزارهای مردم است؛ مخالفت مداوم و روحیه همیشه منتقد مردم را در مواجهه منفی با تو قرار می‌دهد پس سعی کن گاهی از ایده‌آل‌های خود تنازل و عقب‌نشینی داشته باشی تا زندگی بر تو تلخ نگردد
ایماندار در آخر با اشاره به حدیث «قارب النّاس فی اخلاقهم تأمن غوائلهم» گفت: حد نگه داشتن در قضاوت و ملامت اصل اساسی در تعامل انسانی و دین‌مدارانه است چه‌بسا کسی را ملامت و قضاوت می‌کنیم که واقعاً خطایی متوجه او نیست.
جنگ خیبر نمونه‌ای برجسته از پیروزی بر مبنای ایمان و اطاعت است.
سید اسماعیل حسینی نماینده مردم شیراز و زرقان در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با شیرازه گفت: وحدت امت اسلامی و انسجام اجتماعی مسئله‌ای حیاتی است که دشمنان اسلام همواره تلاش کرده‌اند با تفرقه‌افکنی آن را از بین ببرند. تاکنون این تفرقه‌افکنی با ابزارهای گوناگونی از جمله ابزار رسانه انجام می‌شده است.
وی ادامه داد: مولای متقیان امام علی (ع) در زمانه خود با درک عمیق از این موضوع، راهبردهای ویژه‌ای برای حفظ وحدت طراحی و اجرا کردند .
حسینی عنوان کرد: ما باید از راهبردهای حضرت علی (ع) الهام بگیریم و اختلافات را کنار بگذاریم. همان‌طور که ایشان در جنگ خیبر، با اطاعت کامل از پیامبر اسلام (ص) و بدون ادعا وارد میدان شدند، این تأکید بر پرهیز از اختلاف برای قوی‌شدن در برابر دشمنان بود، ما نیز باید باایمان و تبعیت از رهبر جامعه اسلامی در برابر دشمنان متحد باشیم.
نماینده مردم شیراز و زرقان در مجلس شورای اسلامی با اشاره به این موضوع که جنگ خیبر نمونه‌ای برجسته از پیروزی بر مبنای ایمان و اطاعت است ادامه داد: پیروزی خیبر در دنیای امروز به‌ویژه برای ملت‌هایی که درگیر مبارزات ضد استکباری و ضد استعماری هستند، پیامی قدرتمند دارد؛ اختلاف سلایق موضوعی طبیعی است؛ اما اختلافات مبنایی آفت پیشرفت و اقتدار است .
رمز پیروزی جریان مقاومت و مظلومان و آزادی‌خواهان
وی با بیان اینکه تمسک به راه، روش و سیره امیرالمؤمنین (ع) رمز پیروزی جریان مقاومت و مظلومان و آزادی‌خواهان است. افزود: اگر همگان متحد شده و به مسیر پیشرفت، عدالت و اقتدار ایمان داشته باشند سعادت و پیروزی حتمی و دست یافتنی است؛ بنابراین با امت واحده اسلامی هیچ ظلم و تجاوزی نمی‌تواند در برابر اراده آزادگان و مؤمنان ایستادگی کند.
مداح اهل‌بیت در خصوص نقش امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام در ارتباط با وحدت جامعه اسلامی نکات فراوانی را می‌توان گفت. یکی اینکه امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام علی‌رغم اینکه خلیفه رسول‌خدا بودند و علی‌رغم اینکه در غدیرخم به عنوان جانشین پیامبر گرامی اسلام معرفی شدند؛ اما بعد از اینکه جریان سقیفه پیدا شد، دیگران به جایشان انتخاب شدند.
حاج‌محمدعلی رضایی تشریح کرد: امام علی علیه‌السلام با اینکه ذی‌حق بودند؛ اما اگر که دست به شمشیر می‌بردند باعث می‌شد که بین مسلمانان اختلاف ایجاد بشود و دشمنان سوءاستفاده کنند و اصل اسلام زیر سؤال برود و حتی از بین برود.
وی ادامه داد: بنابراین ایشان به توصیه پیامبر گرامی اسلام سکوت کردند و به تعبیر خودشان در خطبه «شقشقیه»، مدت خلافت خلفا «استخوان در گلو و خار در چشم» و تحمل کردند و سبب شدند که در جامعه اسلامی تفرقه ایجاد نشود.
مداح اهل‌بیت افزود: در این راستا برای اینکه تفرقه ایجاد نشود حتی به خلفت مشاوره می‌دادند برای اینکه در بسیاری از موارد، اصل جامعه اسلامی مورد آسیب قرار نگیرد.
رضایی بیان کرد: توصیه‌های ایشان به خلفا در حدی بود که حتی خلیفه دوم ۷۰ مرتبه گفت: «لو لا علی لهلک عمر» یعنی که اگر امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام نبود، عمر هلاک شده بود.
وی گفت: این نشان می‌دهد که حضرت از خودشان و از موقعیت خودشان گذشتند برای اینکه اصل اسلام باقی بماند با اینکه کاملاً در مواضع خودشان بعد از اینکه به خلافت رسیدند به صراحت اعلام کردند که حق با من بود.
مداح اهل‌بیت تأکید کرد: ایشان با از خودگذشتگی، وحدت را ایجاد کردند. مثال‌های فراوانی وجود دارد که مثلاً امیرالمؤمنین در جماعت آنها شرکت می‌کردند به‌خاطر حفظ وحدت جامعه اسلامی؛ گاهی اوقات با اینکه دشمنانی بودند که قصد سوء نسبت به خلیفه داشتند، امیرالمؤمنین در جهت اینکه خلیفه‌کشی اتفاق نیفتد، از خلیفه حمایت کردند.
رضایی توضیح داد: این حمایت از خلیفه سوم به‌گونه‌ای بود که حضرت خودشان فرمودند در خطبه شقشقیه که آن‌قدر من از او دفاع کردم که ترسیدم گناهکار باشم؛ یعنی برای اینکه انسجام جامعه اسلامی از بین نرود، حتی در آن جهت هم حمایت کردند از خلیفه سوم با اینکه می‌دانستند آنها به ناحق هستند و مسیرشان مسیر باطل است؛ اما به خاطر اصل اسلام این موارد رو پیاده کردند.
انتهای خبر/ ۲۲۴۲۲۴
نظرات بینندگان
